Tháng 5 âm lịch, một số loại trái cây ở Bình Phước bước vào giai đoạn thu hoạch rộ. Vườn cây gồm bơ sáp 034, sầu riêng và bưởi da xanh của anh Võ Thành Long, thôn Tân Lập, xã Phú Nghĩa được 5 năm tuổi, cũng cho những lứa trái đầu tiên.

Bơ sáp 034 được anh Long trồng thành hàng bao quanh khu vườn; từng chùm sai trĩu, trái níu cành sà xuống mặt đất. Anh Long cho biết, bơ sáp 034 được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng bởi vị béo, dẻo, trái dài, hạt nhỏ. Trong điều kiện chăm sóc tốt, trọng lượng mỗi trái 300-800 gram, năng suất bình quân 170-200 kg một cây mỗi vụ. "Vì cây còn nhỏ nên tôi cắt tỉa bớt trái, chỉ để lại số lượng vừa đủ cho cây phát triển", anh nói.

Trong vườn, anh Long trồng bơ xen sầu riêng. Trong đó, sầu riêng có 2 loại là Ri6 và Monthong. Những cây sầu riêng xanh tốt cao khoảng 4-5 m, đã được cắt cành, tạo thế vững chãi. Mỗi cây anh để từ 5-7 trái theo trục đối xứng.

Khu vườn 8 ha của anh thoai thoải theo triền dốc. Vườn bưởi da xanh trồng riêng một khoảnh xuống sát gần bờ suối. Ngoài hệ thống tưới được đầu tư bài bản thì cứ cách vài cây lại có một bẫy côn trùng, chủ yếu là bẫy ruồi vàng. Anh Long chia sẻ: "Ruồi vàng là loại côn trùng gây hại nhiều loại trái cây, nhất là bưởi. Khi trái bị ruồi chích thường rụng sớm hoặc thối trên cây, ảnh hưởng tới năng suất. Do vậy, trong vườn tôi đặt nhiều bẫy phòng trừ hiệu quả".

Theo người nông dân thôn Tân Lập, muốn đạt năng suất, chất lượng thì việc chăm sóc, bảo vệ cây không bị sâu bệnh, có đủ dinh dưỡng là điều quan trọng nhất. Do vậy, vườn cây được anh chăm sóc theo hướng hữu cơ, trừ sâu bằng thuốc sinh học, bón phân chủ yếu từ phân bò đã qua xử lý. Với anh, sản xuất nông nghiệp hiện nay theo tiêu chuẩn hữu cơ được ưu tiên hàng đầu.

Ngoài anh Long là nhân lực chính chăm sóc kỹ thuật, còn có hai nhân công lao động thường xuyên ở vườn. Công việc chính của người lao động là trồng cỏ và chăm sóc đàn bò. Từ khi quyết định về làm nông nghiệp, anh Long đã xây dựng phương án trồng cỏ, nuôi bò lấy phân bón cây trồng. Do vậy, đàn bò được anh gây dựng từ 5 năm trước, đến nay tổng đàn gần 30 con.

Sản xuất theo hướng hữu cơ thì con người phải lao động vất vả hơn. Cỏ trong vườn không xịt thuốc mà phải dùng máy để phát. Việc bón phân bò cũng theo đúng quy trình, thời gian và liều lượng phù hợp. Hiện nay, xu hướng sản xuất nông nghiệp hữu cơ là phổ biến. Chất lượng sạch, dinh dưỡng cao là tiêu chuẩn hàng đầu. "Tôi sẽ tiếp tục xây dựng các tiêu chuẩn chất lượng cùng với mã vùng trồng để sau này khi sản lượng trái cây nhiều sẽ liên kết với doanh nghiệp nhằm tiêu thụ dễ dàng", anh Long cho hay.

Trong vườn rộng 8 ha, anh Long dành một ha trồng cỏ voi. Mùa mưa cỏ nhiều, thức ăn cho bò dồi dào. Mùa nắng, thức ăn khan hiếm nên phải dự trữ cỏ khô hoặc mua rơm. Anh Long cho hay, mỗi năm bò sinh sản một lần, việc nhân đàn nhanh. Để có điều kiện chăm sóc tốt, trong quá trình phát triển sẽ chọn lọc và chỉ để số lượng đàn vừa phải. Ngoài cung cấp đủ thức ăn dinh dưỡng, anh còn đầu tư chuồng trại thoáng mát, sạch sẽ. Trong mỗi chuồng có hệ thống máng đựng thức ăn, nước uống.

Nước cho bò uống được lọc và kiểm tra chất lượng với đầy đủ tiêu chuẩn để phòng ngừa bệnh. Vì rẫy ở xa trung tâm huyện nên việc chăm sóc bò gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục vấn đề này, anh đã tham gia các khóa học kỹ thuật chăm sóc thú y, tuyển chọn bò giống, tránh trùng huyết thống để bò phát triển khỏe mạnh. Với phương pháp chăn nuôi này, mỗi năm đàn bò thải ra hàng chục tấn phân, qua đó ủ hoai mục để đáp ứng nhu cầu phân bón cây trồng.

Ông Nguyễn Trọng Trường, Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Nghĩa khẳng định, phân chuồng tuy không giúp cây cho năng suất và sản lượng cao như phân bón hóa học, song sẽ làm đất tơi xốp, nhiều côn trùng có ích phát triển, tăng độ phì nhiêu của đất, giúp cây phát triển bền vững. Trong khi phân hóa học khiến đất bị chai, cây nhanh phát triển nhưng sức đề kháng kém, dễ bị sâu bệnh gây hại.

Do vậy, phương pháp trồng cỏ, nuôi bò lấy phân bón cây trồng của gia đình anh Long là cách phát triển nông nghiệp bền vững. "Chúng tôi đang xây dựng kế hoạch tổ chức cho hội viên nông dân đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm mô hình này trong điều kiện thích hợp", Ông Trường chia sẻ.